FISCOTIP - 21.01.2011

Stamrecht onbelast genieten?

Bij staking van onderneming

Stamrecht bedingen. Bij het staken van een onderneming die tot dat moment in de inkomstenbelastingsfeer werd uitgeoefend (IB-onderneming), kan tot een bepaald fiscaal vrijgesteld bedrag een recht op periodieke uitkeringen worden bedongen (stamrecht). Dat bedrag wordt dan niet in de belaste stakingswinst betrokken. De (toekomstige) periodieke uitkeringen die u uit dat recht geniet, zijn dan wel belast.

Stamrechtvrijstelling. Van deze mogelijkheid wordt met name gebruikgemaakt als de stakingswinst (denk aan de goodwill en de stille reserves van de onderneming), onder de fiscaal vrijgestelde bedragen van deze zogenaamde ‘stamrechtvrijstelling’ blijft.

Omzetten in een BV

Stel, u zet uw eenmanszaak op een gegeven moment om in een BV. Fiscaal betekent dat staking van uw IB-onderneming en afrekenen over de meerwaarde. Als u daarbij niet kiest voor een fiscaal geruisloze omzetting, maar voor een fiscaal belaste inbreng, kunt u gebruikmaken van deze stamrechtvrijstelling.

De meerwaarde in uw eenmanszaak wordt dan omgezet in een stamrecht. Jaarlijks wordt er ten laste van de winst van de BV een bedrag aan die stamrechtvoorziening toegevoegd.

Op enig moment volgen dan de periodieke uitkeringen aan u in privé.

Deze mogelijkheid bestond al in de Wet IB 1964, de voorloper van onze huidige Wet IB 2001. We hebben het dan over een zogenaamd ‘artikel 19 Wet IB 1964 stamrecht’.

Afzien van oud stamrecht

Wat velen echter niet weten, is dat u gewoon kunt afzien van de rechten uit een dergelijk art. 19 Wet IB 1964 stamrecht, mits dat stamrecht is bedongen vóór 1 januari 1992. Er volgt dan geen heffing van inkomstenbelasting, laat staan van boete in de vorm van de revisierente.

Op grond van de Invoeringswet 2001 en een overgangsregeling blijven namelijk de oude wettelijke bepalingen van toepassing. En die oude wet kende tot 1 januari 1992 geen sanctiebepalingen bij afzien van uw rechten uit het stamrecht!

Tip. Heeft u dus nog zo’n oude stamrechtvoorziening in uw BV, dan kunt u zonder sanctie afzien van het recht op uw periodieke uitkeringen.

Dat doet u natuurlijk met name indien die uitkeringen nu bij u in een hoge(re) belastingschijf worden belast.

Vrijval bij de BV

Let op. Doordat de verplichting van de BV om aan u uitkeringen te doen wegvalt, behoort de vrijval van die stamrechtvoorziening wel tot het fiscaal belastbaar resultaat van de BV.

Maar het vennootschapsbelastingtarief is op dit moment alleszins redelijk. En het zou zomaar kunnen dat uw BV over fiscaal compensabele verliezen beschikt, zeker als er de laatste jaren alleen is gedoteerd aan de stamrecht- en eventueel de pensioenvoorziening en er wat (ongerealiseerde) koersverliezen op beleggingen zijn.

Tip. In plaats van het in de toekomst ontvangen van belaste periodieke uitkeringen, kunt u zo genieten van een lager belast dividend ineens!