Koopcontract voor bouwgrond nakomen, gemeente!

Koopovereenkomst voor bouwgrond

Een koper onderhandelt met de gemeente over de aankoop van enkele percelen bouwgrond. Na goed­­keuring van de gemeenteraad wordt de overeenkomst tussen de gemeente en de koper afgerond. Namens de gemeente wordt er getekend door het college van B en W. Daarbij wordt er door de gemeente geen enkel voorbehoud gemaakt. Ook is er geen ontbindende voorwaarde van toepassing.

Gemeente teruggefloten. Nadat de overeenkomst is getekend, wordt de gemeente door Gedeputeerde Staten (GS) van de provincie teruggefloten. Al eerder had GS namelijk aan de gemeente laten weten dat er een gemeentelijke herindeling moet plaatsvinden en om die plannen te kunnen uitvoeren, eiste de provincie dat de gemeente voor iedere overeenkomst die zij aan zou gaan, de voorafgaande goedkeuring nodig had van GS. En dat gold dus óók voor de overeenkomst waarbij de bouw­­percelen aan de koper werden verkocht.

Onder voorbehoud. Daarop laat de gemeente aan de koper weten dat het getekende contract slechts een voorlopig contract is. Dat contract is door de gemeente aangegaan onder het voorbehoud van de goedkeuring van GS. Pas nadat die goedkeuring is verleend, zo stelt de gemeente, is er sprake van een definitief contract.

Niet rechtsgeldig? Maar de koper is het daar niet mee eens. Tijdens de onderhandelingen over de aankoop van de grond is er op geen enkel moment door de gemeente gezegd dat er eerst nog goedkeuring nodig was van GS. Ook bij het tekenen van de overeenkomst is daar niet over gesproken. Er is geen enkel voorbehoud gemaakt en er kan door de gemeente dan ook geen beroep worden gedaan op een ontbindende voorwaarde. Daarvan is in de overeenkomst immers niets vermeld. Maar de gemeente blijft bij haar standpunt. Zonder goedkeuring van GS is de overeenkomst in strijd met overheidsregels die van toepassing zijn bij een gemeentelijke herindeling. Zonder het groene licht van GS is het college van B en W niet bevoegd om een definitieve overeenkomst te sluiten. Zo zijn nu eenmaal de regels en zo moet het spel gespeeld worden. De overeenkomst is daarom niet rechtsgeldig.

Wat heeft de rechter nu beslist?

Gelijk van de rechter. De koper laat het daar niet bij zitten en dus stapt hij naar de rechter. En de Rechtbank Roermond (LJN: BO0062) geeft hem gelijk. De rechter vindt dat de gemeente de plicht had om de koper te waarschuwen dat de goedkeuring van GS nog vereist was. Omdat de gemeente dat had nagelaten, moest ze nu niet ineens aankomen met dat het college van B en W niet bevoegd was om te tekenen. Dat kon de ondernemer niet weten en dat is ook niet zijn pakkie an. De koper mocht erop vertrouwen dat er, door de aanvaarding van zijn aanbod tot koop van de bouwpercelen, een rechtsgeldige en definitieve overeenkomst tot stand was gekomen.

Bouwgrond leveren! De rechter beslist dat de gemeente verplicht is om het contract na te komen en dus om de bouwpercelen voor de vastgestelde koopprijs aan de koper te leveren. Voor elke dag dat de gemeente daarin nalatig is, stelt de rechter een dwangsom vast van € 50.000,-. Deze boete kan oplopen tot maximaal € 1.000.000,-! En ook moet de gemeente € 5.500,- aan proceskosten betalen.