Voorlopig is soms toch definitief ...

Dagelijkse praktijk. In de alledaagse drukte wordt u nog wel eens overgehaald om “even te tekenen”. Het is toch maar een ‘voorlopig contract’. U zit er dan niet op te wachten dat u achteraf vastzit aan afspraken die u eigenlijk helemaal niet wilde of die u niet zo bedoeld heeft. Hoe pakt u dat handig aan?

“Dat staat er toch!”

U moet weten dat de titel boven een document niet bepalend is voor de inhoud ervan. Indien zich een geschil voordoet, zal een rechter altijd kijken of er een bindende overeenkomst tot stand is gekomen (waar u dus aan vastzit) en wat de inhoud van de overeenkomst is (en er dus afgesproken is door beide partijen). Let op. De titel (zoals ‘voorlopig contract’) van een document kan daarvoor een aanwijzing zijn, maar zal nooit de doorslag geven.

Wat is wél doorslagggevend?

Slechts kaders aangegeven. Allesbepalend is wat de bedoeling van de betrokken partijen is geweest. Als het duidelijk de bedoeling was om alleen globaal de kaders aan te geven van een misschien nog te sluiten overeenkomst, maar er geen sprake is van een verplichting tot contracteren, heeft u beiden de vrijheid om uiteindelijk niet met elkaar in zee te gaan als u er uiteindelijk samen niet uitkomt.

“Dat was toch duidelijk?” Het kan echter ook zo zijn dat al wél heel duidelijk is afgesproken dat er onderhandeld dient te worden om tot definitieve overeenstemming te komen. Dan kan uw vrijheid om de onderhandelingen af te breken minimaal zijn, waardoor u in de praktijk wel zult móéten contracteren.

Komt uiteindelijk geen overeenkomst tot stand, dan kan het zijn dat degene die de onderhandelingen afbreekt, schade moeten betalen (‘schadeplichtig zijn’ noemen juristen dat).

Feitelijke afspraken. Ten slotte kan het zo zijn dat essentiële onderdelen van een overeenkomst al zijn vastgelegd, waardoor feitelijk op die essentiële punten al overeenstemming is bereikt. Daar zit u dan al aan vast. U kunt daar dan niet meer over onderhandelen of onderuitkomen, ook niet wanneer het ondertekende document een vrijblijvende (voorlopige) titel heeft.

Zo doet u dat slim en praktisch

Optie 1. Wat als u zichzelf nergens definitief aan wilt binden, maar slechts contact met een mogelijke wederpartij wilt opbouwen?

Tip. Zet dan alleen vage intenties op papier en maak duidelijk dat er geen verplichting is om uiteindelijk een contract met elkaar te sluiten.

Let op. Pas op dat u geen concrete punten, zoals prijzen, hoeveelheden en data definitief afspreekt. Zo creëert u de vrijheid om onderhandelingen af te breken en zit u nog nergens aan vast.

Optie 2. De tweede mogelijkheid is dat uw wederpartij zich misschien nog niet definitief wil vastleggen, maar u dat eigenlijk al wél zou willen. Dan kunt u proberen om bijvoorbeeld onder de titel ‘intentieverklaring’ of ‘voorlopige afspraken’ toch al zo veel mogelijk essentiële punten, zoals prijzen, hoeveelheden en data, concreet vast te leggen. Als de ander daarvoor tekent, kunt u hem eraan houden, ondanks dat woorden als ‘intentie’ en ‘voorlopig’ worden gebruikt.