ERFPACHT - 25.04.2008

Dat kun je echt niet maken, gemeente!

Erfpacht

In sommige delen van Nederland, met name daar waar grond relatief schaars is, wordt de grond vaak in erfpacht uitgegeven. Het grote verschil tussen het hebben van grond in erfpacht dan wel in eigendom, is dat de erfpachter geen eigenaar is en een vergoeding, de canon, moet betalen. Zo’n canon komen we in verschillende vormen tegen. Het kan zijn dat de erfpachter jaarlijks een canon betaalt, deze voor de hele duur van de erfpacht vooruitbetaalt of dat hij de gehele canon afkoopt.

Algemene bepalingen

In een geval dat eind vorig jaar speelde voor de rechtbank in Amsterdam (zaaknr. 361406) betreft het grond die door de gemeente Amsterdam in erfpacht is gegeven. De gemeente heeft de voorwaarden waaronder grond in erfpacht wordt uitgegeven en de wijze waarop de canon wordt vastgesteld, neergelegd in de Algemene bepalingen voor voortdurende erfpacht 1966. Op de overeenkomst waarom het in deze procedure ging, heeft de gemeente Amsterdam deze Algemene bepalingen van toepassing verklaard.

Bouwplannen

Aanvraag bouwvergunning. Het echtpaar Van Herten wil hun eigen woning vergroten door het plaatsen van een dakopbouw. Het echtpaar Van Herten vraagt een bouwvergunning aan bij de Gemeente Amsterdam.

Voor wat hoort wat. De gemeente laat in een brief weten dat de bouwvergunning wordt verleend mits het echtpaar van Herten de verhoging van de erfpachtcanon aanvaardt. Volgens de Algemene bepalingen van 1966 mocht de gemeente de erfpachtcanon verhogen in het geval van verandering in het gebruik van de grond en de opstallen en/of in het op de grond gebouwde.

Aanvaarding onder protest. Het echtpaar is het niet eens met de verhoging van de canon en aanvaardt deze onder protest. Zo kunnen zij in ieder geval verder met hun bouwplannen.

Naar de rechter

Jullie hebben ons hiertoe gedwongen. De heer en mevrouw Van Herten zijn het niet eens met verhoging van de canon en stappen naar de rechter. Zij stellen dat de verhoging van de canon onder dwang tot stand is gekomen. Zij hebben de verhoging immers onder protest aanvaard.

Het echtpaar wil dat de verhoging van de canon wordt teruggedraaid en wil het bedrag dat zij inmiddels te veel hebben betaald, terughebben.

Het stond in de algemene voorwaarden. De gemeente Amsterdam vindt dat de verhoging van de canon rechtsgeldig tot stand is gekomen. De mogelijkheid was opgenomen in de Algemene bepalingen uit 1966 en het echtpaar Van Herten heeft het aanbod van de gemeente aanvaard. Er is dus een geldige overeenkomst tot verhoging van de canon tot stand gekomen. Volgens de gemeente had het echtpaar het aanbod dan maar niet moeten aanvaarden, zelfs niet onder protest.

Wat besliste de rechter? De rechter besliste dat de gemeente door het verlenen van de bouwvergunning afhankelijk te maken van het accepteren van een verhoging van de canon, misbruik had gemaakt van haar bevoegdheid. De verhoging van de canon was dus nietig.

Voor de liefhebbers: de gemeente liep aan tegen het verbod van ‘detournement de pouvoir’.