SUCCESSIERECHT - 25.04.2008

Belasting besparen met metterwoonclausule?

Successieplanning. Als onderdeel van successieplanning dragen sommige ouders hun woonhuis (door verkoop of door schenking) over aan de kinderen. Vaak gebeurt dit onder het voorbehoud van vruchtgebruik of onder voorbehoud van het recht van gebruik en bewoning. Gemakshalve wordt hierna uitsluitend gesproken over vruchtgebruik.

Zacht prijsje. Vanwege het woonrecht (het vruchtgebruik) van de ouders mag de woning voor een zachte prijs worden overgedragen aan de kinderen. De kinderen verkrijgen dan de blote eigendom van de woning.

Successierecht. Er zit echter wel een addertje onder het gras. Als het vruchtgebruik eindigt door overlijden (van de langstlevende ouder) is de waardeaangroei van de blote eigendom naar de volle eigendom bij de kinderen belast met successierecht. Wel vindt de heffing plaats op basis van de waarde ten tijde van het vestigen van het vruchtgebruik. Daardoor is alleen de waardestijging van de woning vanaf het moment van verwerving van de blote eigendom belastingvrij.

Tip. De heffing van successierecht kan eenvoudig worden voorkomen door een zogenaamde ‘metterwoonclausule’. Daarmee eindigt het vruchtgebruik niet alleen bij overlijden, maar ook bij het metterwoon verlaten van de woning, bijvoorbeeld om in een verzorgingshuis te gaan wonen.

Als het vruchtgebruik nu eindigt doordat de ouders elders gaan wonen, kan er geen successierecht worden geheven ter zake van de aangroei van de blote eigendom tot de volle eigendom.

Let op. Als het vruchtgebruik minder dan 180 dagen voor het overlijden is geëindigd, wordt alsnog successierecht geheven. In zo’n geval werkt de metterwoonclausule dus niet.