HET OVERKWAM UW COLLEGA - 12.12.2007

Zijn de algemene voorwaarden wel geldig?

Een verjaringstermijn van drie jaar. Veel bouwondernemers maken bij het sluiten van een overeenkomst gebruik van algemene voorwaarden. Deze maken dan deel uit van de overeenkomst. Maar een wederpartij (de opdrachtgever) kan de ongeldigheid inroepen van de algemene voorwaarden. Voor het inroepen van de ongeldigheid (= nietigheid) geldt een wettelijke verjaringstermijn van drie jaar. Na verloop van die termijn hoeft de opdrachtgever dus niet meer bij de aannemer aan te kloppen om te zeggen dat hij het niet eens is met die voorwaarden. Maar wanneer begint die termijn nu te lopen? Is dat op het moment dat de koopovereenkomst wordt getekend of op het moment dat de aannemer een beroep doet op de algemene voorwaarden?

Een voorbeeld uit de bouwpraktijk

Een collega-aannemer had een koop-/aannemingsovereenkomst gesloten voor de bouw van een woonhuis. Hierin stond dat de algemene voorwaarden van de aannemer deel uitmaakten van de overeenkomst. Bij het tekenen van de overeenkomst had de aannemer ook een exemplaar van die algemene voorwaarden aan de opdrachtgever overhandigd. Op dat moment had de opdrachtgever niet gezegd dat hij bezwaar hadtegen het gebruik daarvan.

De opdrachtgever komt toch te laat? Na oplevering van de bouw werd de aannemer door de opdrachtgever aansprakelijk gesteld voor schade aan het gebouw. De aannemer deed een beroep op de algemene voorwaarden waarin stond vermeld dat hij voor die schade niet aansprakelijk kon worden gesteld. Daarop riep de opdrachtgever de nietigheid in van die algemene voorwaarden. Maar volgens de aannemer kwam hij daarmee te laat. Er was immers al meer dan drie jaar verstreken nadat de koop-/aannemingsovereenkomst was getekend. Toen wist de opdrachtgever dat de algemene voorwaarden van toepassing waren. En hij had toen daartegen toch geen bezwaar gemaakt?

Maar de rechter dacht van niet! Helaas voor uw collega gaf de rechter hem geen gelijk. De verjaringstermijn van drie jaar dat een beroep op de ongeldigheid van de algemene voorwaarden kan worden ingesteld, begint niét te lopen op het moment dat de overeenkomst wordt gesloten. Daarentegen begint die termijn pas als aan twee voorwaarden is voldaan: 1. de wederpartij (de opdrachtgever) moet weten dat de gebruiker van de algemene voorwaarden (de aannemer) een beroep doet op die voorwaarden, én 2. de wederpartij moet zich bewust zijn van de inhoud van de bepaling(en) uit de algemene voorwaarden én van de mogelijke gevolgen voor hem.

Wat is handig om te doen?

Juridisch sterk staan. Als u niet te lang in onzekerheid wilt verkeren of uw opdrachtgever de ongeldigheid van uw algemene voorwaarden zal inroepen, is het raadzaam om ervoor te zorgen dat de verjaringstermijn van drie jaar gaat lopen.

Tip. Dat kunt u doen door uw opdrachtgever schriftelijk (via brief en/of fax, e-mail) uitdrukkelijk erop te wijzen dat u van plan bent om in voor de hand liggende gevallen een beroep te doen op die algemene voorwaarden.

Tip. Ook kunt u hem op papier (bijv. via een fax en/of e-mail) nog eens extra wijzen op de inhoud van de belangrijkste bepalingen en op de mogelijke gevolgen die dat voor hem kan hebben. Daarmee staat u juridisch sterk want dan weet u in ieder geval zeker dat op dat moment de verjaringstermijn van drie jaar begint te lopen. Ná die driejaarstermijn is het ‘einde oefening’.